Uzatma yolculuğunda hedefiniz net: güvenle, planlı ve öngörülebilir ilerlemek. Bunun anahtarı, sık görülen riskleri tanımak ve her gün küçük ama etkili korunma adımlarını alışkanlık hâline getirmektir. Aşağıda, en kritik başlıkları hastaya dost bir dille ve pratik önerilerle özetledik.
Önemli: Buradaki bilgiler genel rehberlik içindir. Kişisel risk profiliniz ve cihaz tipinize göre (iç çivi / eksternal fiksatör) ayrıntılı plan cerrahınız ve fizyoterapistiniz tarafından belirlenir.
Neden önemli? Ameliyat, hareketsizlik, sigara, bazı doğuştan pıhtılaşma durumları pıhtı riskini artırır. Baldırda ağrı/şişlik, tek taraflı ısı artışı; nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi bulgular acil değerlendirme gerektirir.
Korunma günlük rutini: Erken mobilizasyon, ayak bileği “pump” egzersizleri, yeterli su tüketimi, kompresyon çorabı kullanımı (önerildiyse), kan sulandırıcıları tam uyumla kullanma. Uzun süre bacak bacak üstüne atmaktan ve uzun hareketsiz kalmaktan kaçının.
Nasıl gelişir? Özellikle tibia uzatmalarında gastrosoleus kısalığı ve ayak bileğinde dorsifleksiyon kaybı ile parmak ucu yürüyüşü ortaya çıkar.
Önleme: Günlük ağrısız aktif hareketler ve nazik-süreli germe, gece ortezi/AFO (önerildiyse), topuk yükseltici stratejileri, fizyoterapi ile heel raise ilerlemeleri. Erken uyarıda (topuk basmada zorluk, baldırda sürekli kısalma hissi) protokol ve uzatma hızı hemen gözden geçirilir.
Belirtiye dikkat: Ayağın sırtında uyuşma/karıncalanma, diz dış yanında çekilme (peroneal sinir hattı), güçsüzlük veya ayağı yukarı kaldırmada zorlanma.
Önleme: Uzatma hızının kişiselleştirilmesi, aşırı uç açılardan kaçınma, sinir glide egzersizleri, oturma-uyku pozisyonlarının eğitimi. Yeni başlayan veya artan nörolojik yakınmada ekibinize hemen haber verin.
Risk: Femur uzatmasında diz ekstansiyon kaybı; tibia uzatmasında ayak bileği dorsifleksiyon kaybı sık görülür. Uzun süre dizin bükülü kalması veya bileğin sabit tutulması sertliği besler.
Önleme: Kısa-sık ROM seansları, hamstring/kalça fleksörlerine nazik germe, patella ve yumuşak doku mobilizasyonu; “kademeli yük + doğru yürüyüş paterni” eğitimi. Gerektiğinde istirahatlarda diz tam açıda desteklenir.
Ne olur? Çok hızlı uzatma kemik oluşumunu zayıflatabilir; çok yavaş uzatma ise erken sertleşme riski taşır.
Önleme: Radyolojik kontrollerle oran-ritim ayarı, sigaranın bırakılması, yeterli kalori-protein ve D/K2-kalsiyum desteğinin hekime danışılarak planlanması, fizyoterapiyle yük aktarımının doğru öğretilmesi.
Belirtiler: Kızarıklık, ısı artışı, hassasiyet, akıntı. Önleme: Günlük temizlik protokolüne tam uyum, duş/ pansuman kuralları, kıyafet-sürtünme azaltma. Bulgu varsa gecikmeden ekip bilgilendirilir; erken antibiyotik çoğu durumda yeterlidir.
Günlük bakım: Aralıklı soğuk, elevasyon, uygun kompresyon; yeterli su ve protein alımı; düzenli uyku. Yalnız değilsiniz—ekip ve gerektiğinde psikolojik destek, motivasyonunuzu ve uyumu güçlendirir.
Kişisel risk haritanızı birlikte çıkaralım. Cihaz tipiniz, aktivite düzeyiniz ve hedeflerinize göre günlük korunma rutini ve erken uyarı planını 24 saat içinde yazılı olarak gönderelim.